strona główna aktualności

Skarga do Trybunału została wniesiona przez obywatelkę Portugalii, której fiskus nakazał zapłatę podatku za firmę, w której skarżąca pracowała – skarżącą uznano za osobę „faktycznie kierującą” tym podmiotem i współodpowiedzialną za jego należności podatkowe.

Skarżąca twierdziła natomiast, że co prawda posiadała udziały w firmie, lecz nie odpowiadała za jej prowadzenie i była tylko zwykłą pracownicą, więc nie można czynić jej współodpowiedzialną za długi. Równolegle do postępowania podatkowego toczyło się postepowanie karne, w którym skarżącej postawiono zarzut oszustw podatkowych. Sąd karny uniewinnił jednak skarżącą od tych zarzutów, gdyż uznał, że nie była ona osobą faktycznie zarządzającą firmą.

Organy podatkowe zlekceważyły ten wyrok i w dalszym ciągu dochodziły od skarżącej należności podatkowych przedsiębiorstwa, w którym pracowała. Przed Trybunałem skarżąca zarzuciła, że ten stan rzeczy stanowił naruszenie jej prawa do domniemania niewinności, chronionego w art. 6 ust. 2 Konwencji o prawach człowieka, oraz prawa do poszanowania własności, chronionego w art. 1 Protokołu Nr 1 do Konwencji.
Trybunał zgodził się ze stanowiskiem skarżącej i stwierdził naruszenie Konwencji oraz Protokołu Nr 1. Trybunał wskazał ponadto, iż oba postępowania – karne i administracyjne – dotyczyły tych samych okoliczności faktycznych, a mianowicie sposobu zarządzania firmą, w której pracowała skarżąca, oraz kwestii współodpowiedzialności skarżącej za zobowiązania podatkowe tejże firmy. Trybunał podkreślił, że rozstrzygnięcie sądu karnego dotyczące winy lub niewinności danej osoby musi zostać uwzględnione w każdym kolejnym postępowaniu dotyczącym takich samych okoliczności faktycznych, bez względu na to, czy jest to postępowanie karne, czy nie.

W przedmiotowej sprawie tak się jednak nie stało bowiem portugalskie organy podatkowe oraz sądy administracyjne w dalszym ciągu prowadziły postępowanie mające na celu egzekucję zaległych podatków od skarżącej, pomimo jej uniewinnienia i uznania przez sąd karny, iż skarżąca nie zarządzała przedsiębiorstwem i nie może być współodpowiedzialna za jego zobowiązania podatkowe. Tym samym organy podatkowe uznają za ustaloną okoliczność, która nie została wystarczająco dowiedziona przed sądem karnym, właściwym do wydania rozstrzygnięcia w tej mierze. Takie działanie sprowadza się do zanegowania zasadności prawomocnego uniewinnienia skarżącej i jest niezgodne z zasadą domniemania niewinności. Art. 6 ust. 2 Konwencji został zatem naruszony.

W toku postępowania egzekucyjnego w tej sprawie organy podatkowe zajęły udziały skarżącej we wspomnianej firmie. Rozstrzygnięcie Trybunału dotyczące niezasadności egzekucji podatkowej względem skarżącej przesądziło również kwestię naruszenia prawa własności skarżącej. Skoro egzekucja była bezpodstawna, to zajęcie udziałów skarżącej również były bezpodstawne. Miało tym samym miejsce naruszenie art. 1 Protokołu Nr 1 do Konwencji.