strona główna baza prawa podatkowego . . . wygaśnięcie nipwygaśnięcie nip (stan prawny na dzień 31 stycznia 2013r.)

Wygaśnięcie NIP

 (stan prawny na dzień 31 stycznia 2013r.)

Przyczyną wygaśnięcia decyzji o nadaniu numeru NIP jest w przypadku osoby fizycznej jej śmierć, natomiast w przypadku pozostałych podmiotów ustanie bytu prawnego danego podatnika.

W art. 12 ust. 2 ustawy o NIP czytamy, że w przypadku zgonu lub ustania bytu prawnego podatnika, nadany NIP wygasa.

Dany numer NIP, mimo ustania bytu prawnego lub zgonu danego podmiotu oraz wygaśnięcia decyzji o jego nadaniu, nie może być nadany po raz drugi innemu podmiotowi, numer ten jest bowiem niepowtarzalny.

Wygaśnięcie NIP w przypadku osoby fizycznej

W komentarzu do Kodeksu cywilnego* czytamy: „Rzeczywista śmierć człowieka powoduje ustanie jego podmiotowości prawnej. Wtedy to wygasa część dotychczasowych praw i obowiązków zmarłego, zarówno tych o charakterze osobistym, jak i niektóre majątkowe prawa i zobowiązania.” Zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 3 sierpnia 1961 r. w sprawie stwierdzenia zgonu i jego przyczyny* zgon i jego przyczynę stwierdza się w karcie zgonu. W piśmie z dnia 30 marca 2006 r., OR/406-0010/05, Izba Skarbowa w Gdańsku stwierdziła m.in.: Z chwilą śmierci osoby fizycznej – zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników – decyzja o nadaniu numeru NIP wygasa z mocy prawa, dlatego syndyk masy upadłości w sprawach dotyczących masy upadłości zmarłego nie może się posługiwać numerem identyfikacji podatkowej zmarłego.

Syndyk masy upadłości nie może także wystąpić o nadanie nowego numeru NIP lub tymczasowego numeru NIP dla osoby nieżyjącej, bowiem takich instytucji nie przewiduje ustawa o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników.” W innym piśmie z dnia 2 września 2005 r., EI 406/1/05/I-1, Urząd Skarbowy w Lubaniu przedstawia wyjaśnienie dotyczące wygaśnięcia NIP w sytuacji wniesienia aportem do spółki z o.o. przedsiębiorstwa osoby fizycznej, zdaniem urzędu taka czynność nie powoduje sukcesji w zakresie numeru identyfikacji podatkowej, co oznacza, że taka zmiana formy prawnej prowadzonej działalności nie spowoduje sukcesji NIP i utworzona na skutek wniesienia aportem całego przedsiębiorstwa osoby fizycznej spółka z o.o. jako nowy podmiot podejmując działalność gospodarczą będzie zobowiązana ubiegać się o NIP.

Wygaśnięcie NIP w przypadku innych podmiotów

W odniesieniu do osób prawnych ich byt prawny kończy się w dniu wydania postanowienia sądu o wykreśleniu danego podmiotu z KRS. Inne podmioty wpisane do odpowiednich ewidencji kończą swój byt prawny w momencie wykreślenia ich z tych ewidencji.

Spółki cywilne

Jeśli chodzi o spółkę cywilną zgodnie z art. 874 k.c. z ważnych powodów każdy wspólnik może żądać rozwiązania spółki przez sąd. Ponadto spółka ulega rozwiązaniu z dniem ogłoszenia upadłości wspólnika (por. wyrok WSA w Białymstoku z dnia 24 sierpnia 2005 r., I SA/Bk 156/05: „Skoro decyzja o nadaniu NIP wygasła z mocy prawa w wyniku ustania bytu prawnego podatnika (wykreślenia spółki cywilnej z ewidencji oraz z rejestru podatników VAT wskutek zgłoszenia zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu), prawidłowe było wydanie przez organ podatkowy postanowienia o umorzeniu postępowania.”). W piśmie wyjaśniającym z dnia 27 września 2010 r., ILPP1/443-743/10-3/BD, Izba Skarbowa w Poznaniu stwierdziła, że w przypadku śmierci jednego ze wspólników, gdy spadkobiercy wejdą do spółki na jego miejsce, nie ulega ona rozwiązaniu, lecz będzie kontynuować swoją działalność. Ponieważ nie ustanie byt prawny spółki cywilnej, będzie ona nadal istnieć i zachowa nadany numer identyfikacji podatkowej.”

Interesujący przykład sukcesji NIP, dotyczący działalności prowadzonej przez małżonków omawia pismo urzędu skarbowego w Drawsku Pomorskim, z dnia 19 maja 2005 r., w którym stwierdzone zostało, że: „Niemożliwe jest posługiwanie się przez zawiązaną formalnie przez oboje małżonków spółkę cywilną numerem NIP, z którego korzystała dotychczasowa tzw. spółka małżeńska, z uwagi na fakt, że NIP ten był faktycznie nadany jednemu z małżonków jako osobie fizycznej czyli innemu podmiotowi.”

Spółki prawa handlowego