strona główna baza prawa podatkowego . . . przedmiot opodatkowania w podatku od nieruchomościprzedmiot opodatkowania w podatku od nieruchomości

Przedmiot opodatkowania w podatku od nieruchomości

W komentarzu wskazano, jakie nieruchomości oraz obiekty budowlany podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Podano definicję legalną budynku, budowli czy gruntów, budynkó i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Wskazano również, jakie nieruchomości są wyłączone z zakresu przedmiotowego podatku od nieruchomości. 

Zgodnie z treścią art. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają następujące nieruchomości lub obiekty budowlane:

1)    grunty;

2)    budynki lub ich części oraz

3)    budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Definicja legalna budynku została zamieszczona w art. 1a ust. 1 pkt 1 ustawy, a zgodnie z jej treścią za budynek uważa się obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach. Definicja budynku w rozumieniu przepisów prawa budowlanego odpowiada tej zawartej w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych. W myśl art. 3 pkt 2 budynkiem jest obiekt budowlany, trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych, posiadający fundamenty i dach. Budowlą jest natomiast obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem (art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych).

Powyższe rozróżnienie przedmiotów opodatkowania ma zasadnicze znaczenie dla zdefiniowania zasad opodatkowania tych obiektów budowlanych. Podstawą opodatkowania budynku jest bowiem powierzchnia użytkowa (art. 4 ust. 1 pkt 2), zaś podstawą opodatkowania budowli jest wartość, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 3 w związku z ust. 5 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

Aby dany obiekt budowlany można było uznać za budynek, konieczne jest, aby obiekt ten spełniał wszystkie wymienione cechy. Brak choćby jednej z nich powoduje, że niemożliwe jest zakwalifikowanie danego obiektu jako budynku.

Budynek w rozumieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych jest częścią składową gruntu w rozumieniu art. 47 Kodeksu cywilnego albo nieruchomością budynkową w rozumieniu art. 46 Kc. Jeżeli nie jest ani nieruchomością budynkową, ani też częścią składową gruntu, to nie może być budynkiem w rozumieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.*

Definicja legalna budowli zamieszczona w art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, cytowana powyżej, ma swój odpowiednik w ustawie prawo budowlane. W art. 3 pkt 3 tej ostatniej ustawodawca wymienia nadto poszczególne obiekty budowlane niebędące budynkiem lub obiektem małej architektury, a będące właśnie budowlą. Są to: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych, elektrowni jądrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.

Pojęcie „budowli” używane w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych należy rozumieć zgodnie z jego potocznym znaczeniem, z uwzględnieniem definicji budynku, czyli wyłączeniem z kategorii „budowli” obiektów budowlanych mieszczących się w zakresie definicji legalnej „budynku”. Ustalenie znaczenia pojęcia „budowla” napotyka rzeczywiste trudności, w związku z faktem, iż nieprecyzyjna definicja ustawowa ma charakter negatywny, a wyliczenie rodzajów budowli ma charakter przykładowy i nie jest zamknięte. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 25 kwietnia 1995r. sygn. akt SA/Lu 1436/94 stwierdza, że „przez budowlę należy rozumieć efekt działalności budowniczych stanowiący skończoną całość użytkową, wyodrębniony w przestrzeni i połączony z gruntem w sposób trwały. Ponadto budowlą jest nie tyle każdy obiekt będący efektem działalności człowieka, co obiekt powstały w efekcie planowego procesu budowlanego”. Jak dalej wskazuje NSA w innym wyroku: „budowlą w rozumieniu przepisów o podatkach i opłatach lokalnych jest obiekt budowlany stanowiący całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami, jak również urządzenia budowlane związane z danym obiektem, zapewniające możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem”.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 15 października 2008r. sygn. akt I SA/Bk 254/08 wskazał, że „jeżeli w budynku usytuowana została budowla, która stanowi odrębny od budynku samodzielny obiekt budowlany lub urządzenie budowlane, to budowla ta stanowi wówczas odrębny od budynku przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Opodatkowaniu będzie w tym przypadku będzie podlegać zarówno budynek, jak i budowla”.

Precyzyjne określenie gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej jest istotne ze względu na różnice w wysokości stawek podatkowych stosowanych w odniesieniu do przedmiotów opodatkowania związanych z działalnością gospodarczą oraz niezwiązanych z działalnością gospodarczą. Zgodnie z definicją legalną zawartą w art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych za grunty, budynki i budowle związane z działalnością gospodarczą uważa się grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem...