strona główna baza prawa podatkowego . . . powstanie obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usługobowiązek podatkowy w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów (wnt).

Obowiązek podatkowy w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów (WNT).

Nota zawiera zwięzłe omówienie podstawowych zasad powstawania obowiązku podatkowego w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów (WNT). Określa terminy powstania obowiązku podatkowego z tytułu WNT. W nocie uwzględniono zmiany w tym zakresie wprowadzone od 1 stycznia 2013 roku, w tym zmianę podejścia do rozliczania zaliczek wpłaconych na poczet WNT. W szczególności wyjaśniono czy w świetle zmienionych regulacji prawnych wpłacenie zaliczki z tytułu WNT przed jego dokonaniem powoduje powstanie obowiązku podatkowego. Omówiono także regulacje przejściowe związane ze zmianą sposobu rozliczania zaliczek zapłaconych w związku z transakcjami wewnątrzwspólnotowymi. W nocie wskazano ponadto szczególny termin powstania obowiązku podatkowego w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia „nowych środków transportu” – z wyjaśnieniem znaczenia tego pojęcia na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów jest „lustrzanym odbiciem” wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. Dlatego też regulacje dotyczące określenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu WNT odpowiadają zasadniczo konstrukcji przewidzianej w tym zakresie dla WDT.
Zgodnie z art. 20 ust. 5 VATU, w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia (pod pojęciem podatnika podatku od wartości dodanej należy rozumieć podatnika podlegającego podatkowi VAT w innym państwie członkowskim).
Przy czym w przypadku wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów dokonywanych w sposób ciągły przez okres dłuższy niż miesiąc, z dniem 1 stycznia 2013 r. wprowadzono zasadę analogiczną jak w przypadku WDT, polegającą na uznaniu, że nabycia takie należy uznawać za dokonane na koniec każdego miesiąca do czasu zakończenia tych nabyć.
Podobnie jak w przypadku WDT, z dniem 1 stycznia 2013 r. zniesiony został obowiązek podatkowy z tytułu zaliczek wpłacanych na poczet WNT przed dokonaniem transakcji wewnątrzwspólnotowej. Jest to dość istotna zmiana merytoryczna, ponieważ w stanie prawnym obowiązującym do końca 2012 r., w przypadku gdy podatnik podatku od wartości dodanej wystawił fakturę potwierdzającą otrzymanie przez niego całości lub części należności przed dokonaniem dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów na terytorium kraju, wówczas obowiązek podatkowy z tytułu WNT powstawał z chwilą wystawienia takiej faktury zaliczkowej*.
Uchylenie od 1 stycznia 2013 r. obowiązku podatkowego z tytułu zaliczek wpłaconych na poczet WNT wiąże się ze zmianami w zakresie określania momentu powstania obowiązku podatkowego w transakcjach wewnątrzwspólnotowych, wprowadzonymi dyrektywą 2010/45/UE. Zniesienie obowiązku podatkowego z tytułu zaliczek w WNT wymagało – podobnie jak w przypadku likwidacji obowiązku podatkowego z tytułu zaliczek w WDT – wprowadzenia regulacji przejściowej odnoszącej się do zasad określania podstawy opodatkowania w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, na poczet którego przed 1 stycznia 2013 r. wpłacono zaliczkę udokumentowaną fakturą wystawioną przez podatnika podatku od wartości dodanej. Rozwiązanie przejściowe umożliwia niewliczanie do podstawy opodatkowania tych kwot, które przed wejściem w życie nowych regulacji znoszących obowiązek podatkowy z tytułu zaliczek w WNT spowodowały powstanie obowiązku podatkowego z tytułu zaliczki wpłaconej pod rządami przepisów art. 20 ust. 7 VATU obowiązujących do 31 grudnia 2012 r.* Oznacza to, że do podstawy opodatkowania z tytułu WNT dokonanego po 31 grudnia 2012 r. nie wlicza się zaliczek wpłaconych i opodatkowanych wcześniej na podstawie przepisów obowiązujących do końca 2012 roku.

Istotna zmiana w zakresie rozliczania transakcji wewnątrzwspólnotowych od 1 stycznia 2013 r. polega więc na tym, że...