strona główna baza prawa podatkowego . . . powstanie obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usługmoment powstania obowiązku podatkowego z tytułu oddania gruntu w użytkowanie wieczyste

Moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu oddania gruntu w użytkowanie wieczyste

Nota określa szczególny moment powstania obowiązku podatkowego dla czynności oddania gruntu w użytkowanie wieczyste przez gminę (jednostkę samorządu terytorialnego) lub Skarb Państwa. Wyjaśniono różnicę pomiędzy oddaniem gruntu w użytkowanie wieczyste (ustanowieniem tego prawa) a zbyciem prawa użytkowania wieczystego gruntu, z określeniem konsekwencji podatkowych obu tych zdarzeń. Nota przedstawia również status podatkowy nieruchomości oddanych w użytkowanie wieczyste przed 1 maja 2004 r. i nadal użytkowanych. W nocie uwzględniono stan prawny obowiązujący do końca 2013 roku.

W przypadku oddania gruntu w użytkowanie wieczyste obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności poszczególnych opłat pobieranych z tego tytułu (art. 19 ust. 16b VATU). Jest to jeden z licznych na gruncie ustawy o VAT wyjątków w zakresie określenia szczególnego momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług.
Szczególny moment powstania obowiązku podatkowego określony w art. 19 ust. 16b VATU dotyczy wyłącznie czynności oddania gruntu w użytkowanie wieczyste, a więc czynności dokonywanej przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego (gminę, powiat, województwo) albo ich związki, gdyż zgodnie z kodeksem cywilnym tylko grunty stanowiące własność tych podmiotów mogą być oddane w użytkowanie wieczyste (zob. art. 232 KC). Szczególny moment podatkowy nie dotyczy zaś czynności przeniesienia (zbycia) prawa użytkowania wieczystego gruntu przez użytkownika wieczystego. W przypadku zbycia takiego prawa obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych, czyli z dniem wydania gruntu, a w przypadku gdy transakcja powinna być potwierdzona fakturą z chwilą wystawienia faktury, nie później niż 7. dnia od daty wydania gruntu. Jednak w przypadku, gdy grunt jest zabudowany budynkiem lub budynkami, to obowiązek podatkowy z tytułu zbycia prawa użytkowania wieczystego gruntu powstanie na zasadach szczególnych określonych w art. 19 ust. 10 VATU dla dostawy budynków i lokali, czyli z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30. dnia, licząc od dnia wydania. Wynika to z faktu, że w przypadku dostawy budynków lub ich części (w tym lokali) trwale związanych z gruntem z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu (zob. art. 29 ust. 5 VAT). Zatem zbycie prawa użytkowania wieczystego gruntu wraz z budynkiem stanowi wówczas jednolity przedmiot dostawy opodatkowany na zasadach określonych w art. 19 ust. 10 w zw. z art. 29 ust. 5 VATU.