strona główna baza prawa podatkowego . . . postępowanie w sprawie nadania i aktualizacji numeru nippostępowanie w sprawie nadania i aktualizacji numeru nip (stan prawny na dzień 31 stycznia 2013r.)

Postępowanie w sprawie nadania i aktualizacji numeru NIP

 (stan prawny na dzień 31 stycznia 2013r.)

Zasady postępowania w sprawie nadania numeru identyfikacji podatkowej zostały uregulowane w rozdziale 2 ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników*.

Podstawową zasada dotyczącą uzyskania NIP jest to, że zgłoszenia identyfikacyjnego dokonuje się tylko raz, bez względu na rodzaj oraz liczbę opłacanych przez podatnika podatków, formę opodatkowania, liczbę oraz rodzaje prowadzonej działalności gospodarczej oraz liczbę prowadzonych przedsiębiorstw. Uzyskanie NIP jest bowiem związane bezpośrednio z uzyskaniem po raz pierwszy przez podmiot statusu podatnika, płatnika podatków lub składek na ubezpieczenia społeczne. Niezależnie od ilości i rodzajów obciążeń podatnik posługuje się zawsze tym samym numerem NIP*. Przy czym należy podkreślić, że każdy podatnik jest obowiązany do dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego. Zgłoszenia dokonuje się u właściwego naczelnika urzędu skarbowego lub organu właściwego dla danego obciążenia. Wszystko to związane jest z faktem, że numer identyfikacji podatkowej daje możliwość zidentyfikowania danego podmiotu przez organy podatkowe. Numer ten jest niepowtarzalny i jeden dla danego podmiotu, na cały okres bytu podmiotu lub na całe życie*.

II. Podstawową zasadą tej ustawy jest reguła, że numer identyfikacyjny nadaje się raz.”).

Konieczne dane zgłoszenia identyfikacyjnego osób fizycznych

Zgłoszenie identyfikacyjne osób fizycznych, zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy o NIP, ma zawierać nazwisko, imiona, imiona rodziców, datę i miejsce urodzenia, płeć, nazwisko rodowe, obywatelstwo lub obywatelstwa, adres miejsca zamieszkania, adres miejsca zameldowania na pobyt stały lub czasowy, rodzaj i numer dowodu tożsamości oraz numer PESEL w przypadku osób fizycznych objętych tym rejestrem. Dla przybliżenia niektórych pojęć, koniecznych do prawidłowego wypełnienie zgłoszenia o nadanie NIP, należy wspomnieć, że zgodnie z art. 25 k.c. miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu, przy czym, zgodnie z art. 28 k.c., można mieć tylko jedno miejsce zamieszkania.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych* pobytem stałym jest zamieszkanie w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego przebywania. Pobytem czasowym* jest przebywanie bez zamiaru zmiany miejsca pobytu stałego w innej miejscowości pod oznaczonym adresem lub w tej samej miejscowości, lecz pod innym adresem. Zameldowanie* na pobyt stały lub czasowy następuje pod oznaczonym adresem. Adres określa się przez podanie w gminach, które uzyskały status miasta – nazwy miasta (dzielnicy), ulicy, numeru domu i lokalu, nazwy województwa oraz kodu pocztowego, natomiast w innych gminach – nazwy miejscowości, numeru domu i lokalu, nazwy gminy, nazwy województwa, kodu pocztowego oraz nazwy ulicy, jeżeli w miejscowości występuje podział na ulice.

Zgłoszenie identyfikacyjne podatników będących osobami fizycznymi wykonujących działalność gospodarczą zawiera dane konieczne do zgłoszenia dokonywanego przez osoby prawne (patrz dalej), nazwę (firmę), adres głównego miejsca wykonywania działalności gospodarczej, adresy dodatkowych miejsc wykonywania działalności, numer identyfikacyjny REGON, organ ewidencyjny, wykaz rachunków bankowych, adres miejsca przechowywania dokumentacji rachunkowej oraz przedmiot wykonywanej działalności określony według obowiązujących standardów klasyfikacyjnych.

Osoby fizyczne objęte rejestrem PESEL

Zgłoszenia identyfikacyjnego nie dokonują podatnicy będący osobami fizycznymi objętymi rejestrem PESEL nieprowadzący działalności gospodarczej lub niebędący zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług*. Zasada ta obowiązuje od dnia 1 stycznia 2012 r. a wprowadzona została ustawą z dnia 29 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników oraz niektórych innych ustaw*. Dla tych osób, objętych rejestrem PESEL zniesiony został również obowiązek zgłaszania zmiany danych naczelnikowi urzędu skarbowego – podatnik posługujący się identyfikatorem w postaci numeru PESEL, przy zmianie np. adresu zamieszkania może go podać w składanej deklaracji lub innym dokumencie związanym z obowiązkiem podatkowym, lub też zgłosić na obowiązującym formularzu ZAP-3. Na zgłoszeniu aktualizacyjnym ZAP-3 można także zgłosić do urzędu skarbowego rachunek bankowy, na który ma być dokonywany zwrot nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych, wynikający z zeznania podatkowego.

 Zgłoszenie identyfikacyjne podatników niebędących osobami fizycznymi.

Zgłoszenie identyfikacyjne podatników niebędących osobami fizycznymi zawiera pełną i skróconą nazwę (firmę), formę organizacyjno-prawną, adres siedziby*, numer identyfikacyjny REGON, organ rejestrowy lub ewidencyjny i numer nadany przez ten organ, wykaz rachunków bankowych, adres miejsca przechowywania dokumentacji rachunkowej oraz przedmiot wykonywanej działalności określony według obowiązujących standardów klasyfikacyjnych. Ponadto zgłoszenie identyfikacyjne w przypadku zakładów (oddziałów) osób prawnych oraz innych wyodrębnionych jednostek wewnętrznych będących podatnikami, powinno zawierać, NIP oraz inne dane dotyczące jednostki macierzystej. W przypadku spółek cywilnych, osobowych spółek handlowych i podmiotów podlegających wpisowi do rejestru przedsiębiorców na zasadach określonych dla spółek osobowych – dane dotyczące wspólników, w tym również identyfikator podatkowy poszczególnych wspólników. W przypadku podatkowych grup kapitałowych – dane dotyczące wspólników wchodzących w skład grupy, w tym również NIP nadane tym spółkom.

Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego przedsiębiorca działa pod firmą*. Firma przedsiębiorcy powinna się odróżniać dostatecznie od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku. Firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko. Firmą osoby prawnej jest jej nazwa. Firma osoby prawnej zawiera określenie formy prawnej osoby prawnej, które może być podane w skrócie, a ponadto może wskazywać na przedmiot działalności, siedzibę tej osoby oraz inne określenia dowolnie obrane.

Formą organizacyjno-prawną jest rodzaj podmiotu, tj. prawna forma organizacyjna, np. spółka jawna, spółka akcyjna, fundacja itd.

Numer identyfikacyjny REGON nadawany jest podmiotom gospodarczym, podobnie jak numer NIP, jednorazowo. Nadawany jest on w celach statystycznych. Każdy podmiot gospodarczy ma obowiązek posiadać REGON i powinien go uzyskać przed złożeniem zgłoszenia identyfikacyjnego dla celów podatkowych. Zgodnie z ustawą z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej*, Prezes Głównego Urzędu Statystycznego prowadzi krajowy rejestr urzędowy podmiotów gospodarki narodowej.

Organem rejestrowym lub ewidencyjnym jest sąd prowadzący Krajowy Rejestr Sądowy (KRS) oraz gminy prowadzące ewidencję podmiotów gospodarczych. Zasady dotyczące KRS określone zostały w ustawie z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym*.

Zgłoszenie identyfikacyjne składane przez pełnomocnika

W przypadku dokonywania zgłoszenia identyfikacyjnego przez pełnomocnika lub kuratora sądowego do zgłoszenia dołącza się uwierzytelnioną lub poświadczoną urzędowo kopię pełnomocnictwa lub postanowienia sądu. W przypadku udzielenia pełnomocnictwa wyłącznie do dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego do zgłoszenia dołącza się oryginał pełnomocnictwa. Do pełnomocnictwa udzielonego przez przedsiębiorcę wpisanego do centralnej ewidencji i informacji działalności gospodarczej (CEIDG) mają zastosowanie przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Formularze identyfikacyjne

Zgodnie z ustawową delegacją zawarta w art. 5 ust. 5 ustawy o NIP minister finansów wydał rozporządzenie, w którym zostały określone wzory formularzy zgłoszeń identyfikacyjnych i formularzy zgłoszeń aktualizacyjnych, jest to rozporządzenie z dnia 27 grudnia 2011 r. w sprawie wzorów formularzy zgłoszeń identyfikacyjnych i zgłoszeń aktualizacyjnych*.

Składanie zgłoszenia

Generalna zasadą jest, że podatnicy rozpoczynający działalność gospodarczą w ramach wniosku o wpis do rejestru przedsiębiorców albo do ewidencji działalności gospodarczej składają zgłoszenie identyfikacyjne albo aktualizacyjne. Naczelnik urzędu skarbowego jest obowiązany przekazać informację zwrotną o NIP nadanym przedsiębiorcy rozpoczynającemu działalność gospodarczą niezwłocznie po nadaniu sądowi prowadzącemu rejestr  przedsiębiorców albo organowi prowadzącemu ewidencję działalności gospodarczej.

Podatnicy, z wyłączeniem osób fizycznych objętych rejestrem PESEL nieprowadzących działalności gospodarczej lub niebędących zarejestrowanymi podatnikami VAT oraz płatnicy podatków podlegający obowiązkowi ewidencyjnemu są obowiązani...