strona główna baza prawa podatkowego . . . doręczanie pism w postępowaniu podatkowym doręczanie pism w postępowaniu podatkowym

Doręczanie pism w postępowaniu podatkowym

Doręczenie to czynność materialno-techniczna, z dokonaniem której prawo wiąże określone skutki prawne w drodze faktów. Prawidłowe doręczenie jest warunkiem skuteczności czynności podejmowanych przez organ podatkowy. Data doręczenia określa początek biegu terminów procesowych. W przypadku wadliwego doręczenia dana czynność podlega powtórzeniu. Uznanie wadliwego doręczenia za prawidłowe powinno uzasadniać uwzględnienie wniosku o przywrócenie terminu do dokonania czynności procesowej.

Przepisy Ordynacji podatkowej o doręczeniach mają charakter gwarancyjny. Oznacza to, że organ podatkowy ma obowiązek przestrzegać ich z urzędu, a strona nie powinna ponosić negatywnych konsekwencji zaniedbań organu podatkowego lub podmiotu dokonującego doręczeń, np. poczty* „Za błędy doręczyciela odpowiedzialność ponosi organ”*.

Zasada pisemności odnosi się także do formy komunikowania się organu podatkowego ze stronami i wszystkimi uczestnikami postępowania. Artykuł 144  OrdPod wyraża zasadę oficjalności doręczeń. Oznacza ona, że na stronie postępowania podatkowego, jej pełnomocniku czy też przedstawicielu ustawowym, a także na innych uczestnikach postępowania nie spoczywa obowiązek wykazywania jakiejkolwiek aktywności dla otrzymania pisma, nadawcą którego jest organ podatkowy. Obowiązkiem organu prowadzącego postępowanie jest doręczanie wszelkich pism (decyzji, postanowień, wezwań, zawiadomień i innych dokumentów) z urzędu.

Organ podatkowy dokonuje wyboru podmiotu, za pośrednictwem którego zamierza dokonać doręczenia. Mogą to być: poczta, pracownicy organu podatkowego, osoby uprawnione na podstawie odrębnych przepisów (do 1.9.2005 r. były to „upoważnione osoby” – nowe brzmienie ustalone zostało na mocy postanowienia art. 1 pkt 64 ustawy z 30.6.2005 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw, Dz.U. Nr 143, poz. 1199 ze zm.). Każdy ze sposobów doręczeń, przewidzianych w cytowanym przepisie (...) uznać należy za równorzędny”*.  „Nie oznacza to jednak, że organ może dokonywać doręczenia pisma równocześnie za pośrednictwem kilku podmiotów wymienionych w art. 144  OrdPod, a następnie uznawać za skuteczne doręczenie przez wybrany przez siebie podmiot, stosownie do okoliczności”*.

„W przepisie art. 144  OrdPod stanowi się tylko o poczcie bez bliższego określenia, a wobec tego nie ma podstaw do uznania, że ma to być wyłącznie operator publiczny usług pocztowych, tak jak jest to wprost uregulowane w art. 12 § 6 pkt 2  OrdPod odnośnie do zachowania terminu”*.

Za nieskuteczne należy uznać wszelkie doręczenia, których dokonują jednostki niebędące pocztą, a świadczące niektóre usługi pocztowe. Jeśli organ chciałby posłużyć się takim podmiotem jako doręczycielem, to pracownik tego podmiotu doręczający pismo musiałby posiadać upoważnienie organu do dokonania czynności doręczenia. Upoważnienie takie powinno mieć formę pisemną, nie może zastąpić go list przewozowy lub inny dokument będący podstawą do wykonania umowy przewozu przesyłki*.

Pojęcie osoby uprawnionej na podstawie odrębnych przepisów nie jest normatywnie sprecyzowane ani ograniczone; może to być zarówno osoba fizyczna, jak i prawna, która podjęła się doręczenia pisma adresatowi. Adresatem jest osoba, do której pismo jest kierowane, natomiast odbierającym jest osoba, która w rzeczywistości pismo organu otrzymała. Jeśli organ chciałby doręczyć pismo za pośrednictwem takiego podmiotu, to zobowiązany byłby do udzielenia pisemnego i imiennego upoważnienia. Przepisy Ordynacji podatkowej nie stwarzają natomiast...