strona główna aktualności

W sprawie NSA zajął odmienne stanowisko niż naczelnik urzędu skarbowego oraz WSA, do którego wpłynęła skarga na postanowienie o przedłużeniu terminu do dokonania zwrotu podatku naliczonego nad należnym w podatku od towarów i usług. WSA uznał, że zaskarżone postanowienie nie podlega kognicji sądu administracyjnego, której zakres został określony w art. 3 § 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270), (zw. dalej: uppsa), ponieważ postanowienie to nie jest postanowieniem kończącym postępowanie, tj. nie rozstrzyga sprawy, co do istoty oraz nie podlega zaskarżeniu w drodze zażalenia. Stwierdził także, że zarówno ustawa Ordynacja podatkowa, jak i ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. z 2011r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), (zw. dalej: ustawą o VAT) nie przyznają podatnikom prawa do wniesienia zażalenia na postanowienie o przedłużeniu terminu zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, wydane w ramach kontroli podatkowej bądź postępowania podatkowego.

NSA podzielił jednak stanowisko skarżącego, że  zastosowanie w niniejszej sprawie powinien znaleźć art. 3 § 2 pkt 4 uppsa, który stanowi, że kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg także na inne niż wymienione w pkt 1-3 powołanego przepisu, akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa. NSA podkreślił przy tym stanowisko doktryny, zgodnie z którym ratio legis uregulowania prawnego rozszerzającego kontrolę sądu administracyjnego poza sferę decyzji lub postanowień jest umożliwienie sądowej kontroli również takich działań administracji publicznej, dotyczących praw i obowiązków i obywateli i innych podmiotów w sferze administracji  publicznej, co ma zapewnić uczestnikom gwarancje procesowe w stosunkach z organami administracji publicznej oraz w zakresie zadań realizowanych przez te organy.

NSA wskazał także warunki, jakie muszą spełniać akty lub czynności będące przedmiotem zaskarżenia do sądu administracyjnego na podstawie art. 3 § 2 pkt 4 uppsa:

1. nie mają charakteru decyzji lub postanowienia, wydanych w postępowaniu jurysdykcyjnym, egzekucyjnym lub zabezpieczającym i zaskarżalnym na podstawie art. 3 § 2 pkt 1-3 uppsa,

2. muszą mieć charakter zewnętrzny, tj. muszą być skierowane do podmiotu niepodporządkowanego organizacyjnie ani służbowo organowi wydającemu dany akt lub podejmującemu daną czynność,

3. muszą być skierowane do indywidualnego podmiotu,

4. muszą mieć charakter publicznoprawny,

5. musi „dotyczyć” uprawnień lub obowiązków, wynikających z przepisów prawa.

Zdaniem NSA zaskarżony indywidualny akt naczelnika urzędu skarbowego w sprawie przedłużenia czasu nadwyżki podatku od towarów i usług spełnia zatem wszystkie kryteria wynikające z art. 3 § 2 pkt 4 i w związku z tym podatnikowi przysługuje skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego na to postanowienie, wydane w czasie kontroli podatkowej na podstawie art. 87 ust. 2 zdanie 2 ustawy o podatku od towarów i usług.