strona główna baza prawa podatkowego . . . stwierdzenie nieważności decyzji podatkowejstwierdzenie nieważności decyzji podatkowej

Stwierdzenie nieważności decyzji podatkowej

Stwierdzenie nieważności decyzji podatkowej. Komentarz stanowi wyczerpującą analizę problematyki stwierdzenia nieważności w polskim prawie podatkowym. Dokonano także szczegółowej charakterystyki zarówno zagadnienia nieważności decyzji jak i wskazano przesłanki pozytywne i negatywne powstania nieważności decyzji w prawie podatkowym. Podstawę niniejszego komentarza stanowi ustawa Ordynacja podatkowa*, przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, liczne orzecznictwo sądów administracyjnych oraz poglądy doktryny przedstawione w cytowanej literaturze.

1.    Charakter prawny instytucji nieważności decyzji podatkowej

Stwierdzenie nieważności decyzji podatkowej jest instytucją procesową, dającą możliwość ponownego rozpatrzenia i rozstrzygnięcia sprawy podatkowej, od której nie służy odwołanie w administracyjnym toku postępowania. Stwierdzenie nieważności decyzji podatkowej jest odstępstwem od zasady trwałości decyzji podatkowej wyrażonej w art. 128. Instytucja ta służy eliminowaniu z obrotu prawnego decyzji ostatecznych dotkniętych najpoważniejszymi wadami. Katalog przesłanek stwierdzających nieważność decyzji w sposób wyczerpujący został określony w art. 247 § 1 pkt. 1-8. Stwierdzenie nieważności decyzji na podstawie innych przesłanek nie jest dopuszczalne*. Instytucja nieważności decyzji podatkowej, jako nadzwyczajny środek kontroli stosowany jest tylko w razie wyjątkowo ciężkiego naruszenia prawa. Naruszenie to musi być tak poważne. Wydana decyzja musi być jest jedynie pozorna. Pozorność ta polega na tym, że wadliwa decyzja wywołuje skutki prawne, lecz nie takie, jakie powinna powodować decyzja prawidłowa, są to skutki dotknięte nieprawidłowościami o charakterze podmiotowym i przedmiotowym. Przyjmuje się jednak na ogół, że akt do daty stwierdzenia nieważności wywołuje skutki prawne, a to z uwagi na przysługujące mu domniemanie legalności. Nieważność decyzji podatkowej należy odróżnić od nieważności czynności prawnej przyjętej w prawie cywilnym oraz nieważności postępowania sądowego w sprawach cywilnych*.