strona główna baza prawa podatkowego . . . przewodniczący zarządu jednostki samorządu terytorialnegoprzewodniczący zarządu jednostki samorządu terytorialnego

Przewodniczący zarządu jednostki samorządu terytorialnego

Od 1 stycznia 1999 r. obowiązuje w Polsce nowy podział terytorialny obejmujący:

• gminę,
• powiat,
• województwo.

Składają się one na samorząd terytorialny. Ogólne uprawnienia jednostek samorządu terytorialnego zostały określone w Rozdziale VII Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej* pt. „Samorząd terytorialny”. Szczegółowe uprawnienia i organizację konkretnych jednostek określają odpowiednie ustawy*.

Podstawową wspólnotą jest gmina*. Gmina to wspólnotą samorządową tworzona przez mieszkańców oraz odpowiednie terytorium*. Gmina posiada osobowość prawną i musi mieć swój statut określający działalność i strukturę organizacyjną. Gminy tworzy, łączy, znosi i ustala ich granice Rada Ministrów w formie rozporządzenia*. Gmina może tworzyć jednostki pomocnicze, tj.: sołectwa, dzielnice, osiedla*.

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawowo dla innych podmiotów. Zadania własne gminy obejmują w szczególności* sprawy, tj.:

1)     ład przestrzenny, gospodarka nieruchomościami, ochrona środowiska i przyrody oraz gospodarka wodnej,

2)     gminne drogi, ulice, mosty, place oraz organizacja ruchu drogowego,

3)     wodociągi i zaopatrzenie w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz,

4)     lokalny transport zbiorowy,

5)     ochrona zdrowia,

6)     pomoc społeczna,

7)     gminne budownictwo mieszkaniowe,

8)     edukacja publiczna,

9)     kultura,

10)  zieleń gminna,

11)  cmentarze gminne,

12)  porządek publiczny i bezpieczeństwa obywateli,

13)  utrzymanie gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej,

14)  promocja gminy,

15)  współpraca i działalność na rzecz organizacji pozarządowych,

16)  współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw.

Głównym organem władz gminy jest wspólnota samorządowa (mieszkańcy gminy). Ustawa o samorządzie gminnym określa katalog spraw, należących do wyłącznej właściwości gminy. Należą do nich:

1)     uchwalanie statutu gminy,

2)     ustalanie wynagrodzenia wójta,

3)     powoływanie i odwoływanie skarbnika gminy na wniosek wójta,

4)     uchwalanie budżetu gminy,

5)     uchwalanie programów gospodarczych,

6)     ustalanie zakresu działania jednostek pomocniczych,

7)     podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat w granicach określonych w odrębnych ustawach,

8)     podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych gminy,

9)     określanie wysokości sumy, do której wójt może samodzielnie zaciągać zobowiązania,

10)  podejmowanie uchwał w sprawie przyjęcia zadań zleconych,

11)  podejmowanie uchwał w sprawach współdziałania z innymi gminami,

12)  podejmowanie uchwał w sprawach herbu gminy, nazw ulic i placów,

13)  podejmowanie uchwał w sprawie zasad udzielania stypendiów dla uczniów i studentów.

Organem wykonawczym gminy jest zarząd. W jego skład wchodzi od 3 do 7 członków. Przewodniczącym zarządu gminy jest wójt lub burmistrz (prezydent), który jest ponadto kierownikiem urzędu gminy, przy pomocy którego wykonuje swoje ustawowe zadania. Sprawuje władzę wykonawczą w gminie.

Wójt wykonuje uchwały rady gminy i zadania*, do których należy w szczególności:

1. przygotowywanie projektów uchwał rady gminy,
2. określanie sposobu wykonywania uchwał,
3. gospodarowanie mieniem komunalnym,
4. wykonywanie budżetu,
5. zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych.

Wójt kieruje bieżącymi sprawami gminy oraz reprezentuje ją na zewnątrz. Jest odpowiedzialny za prawidłową gospodarkę finansową i za wykonanie budżetu.

Wójt wydaje decyzje w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej. Może upoważnić pracowników urzędu gminy do wydawania decyzji w jego imieniu.

W przypadkach niecierpiących zwłoki wójt może wydawać w formie zarządzenia przepisy porządkowe, jeżeli jest to niezbędne dla ochrony życia lub zdrowia obywateli oraz dla zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego.

Przez powiat należy rozumieć lokalną wspólnotę samorządową oraz odpowiednie terytorium*. Powiat również posiada osobowość prawną i musi posiadać uchwalony statut.

Występują dwa rodzaje powiatów:

• Powiat ziemski, czyli zasadnicza jednostka samorządu terytorialnego II stopnia, która obejmuje całe obszary graniczących ze sobą gmin (część obszaru województwa),
• Miasto na prawach powiatu (czasem określane jako powiat grodzki lub powiat miejski), to jednostka samorządu terytorialnego, która jest gminą o statusie miasta, wykonującą zadania powiatu. We wszystkich miastach na prawach powiatu władzę wykonawczą sprawuje prezydent miasta.

Powiaty tworzy, łączy dzieli oraz znosi Rada Ministrów*, po zasięgnięciu opinii zainteresowanych rad powiatu, rad miasta na prawach powiatu lub rad gmin, w drodze rozporządzenia. Rada Ministrów ustala również granice powiatów.

Zadania powiatu* określone w ustawie o samorządzie powiatowym, to zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie m.in.: