strona główna baza prawa podatkowego . . . ewidencja i dokumentacja w podatku od towarów i usługzwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kas rejestrujących w latach 2013-2014

Zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kas rejestrujących w latach 2013-2014

W nocie przedstawiono zakres zwolnień z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy użyciu kas rejestrujących (tzw. kas fiskalnych) w latach 2013-2014, które wprowadza rozporządzenie Ministra Finansów z 29 listopada 2012 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących. Omówiono zasady i warunki stosowania poszczególnych zwolnień. Wskazano najistotniejsze zmiany w zakresie ww. zwolnień w porównaniu do stanu prawnego obowiązującego do końca 2012 r., w tym likwidację zwolnienia przedmiotowego dla szkół nauki jazdy oraz obniżenie limitu zwolnienia podmiotowego z 40.000 zł do 20.000 zł dla podatników kontynuujących w 2013 r. działalność gospodarczą rozpoczętą w latach poprzednich (nowy limit ma zastosowanie poczynając od obrotu osiągniętego za 2012 rok). W nocie określono również terminy rozpoczęcia ewidencjonowania przy użyciu kas fiskalnych przez podatników, którzy od 1 stycznia 2013 r. przestali spełniać warunki do stosowania zwolnień z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy użyciu kas.

1. Najważniejsze zmiany w zakresie zwolnień z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kas rejestrujących wprowadzone od 1 stycznia 2013 roku.

Od 1 stycznia 2013 roku obowiązuje rozporządzenie Ministra Finansów z 29 listopada 2012 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2012 r., poz. 1382), zwane dalej „rozporządzeniem z 29 listopada 2012 r.” lub „rozporządzeniem”. Zastąpiło ono poprzednie rozporządzenie Ministra Finansów z 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2010 r. Nr 138, poz. 930), które obowiązywało do końca 2012 roku.

Wskazane rozporządzenie z 29 listopada 2012 r. określa zwolnienia na czas określony (obecnie do 31 grudnia 2014 r.) niektórych grup podatników i niektórych czynności z obowiązku prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących (tzw. kas fiskalnych) oraz warunki korzystania z tych zwolnień. Przy czym w porównaniu do poprzedniego rozporządzenia z 26 lipca 2010 r., obowiązującego w latach 2011-2012, w nowym rozporządzeniu ograniczony został zakres stosowanych dotychczas zwolnień od tego obowiązku.

Istotne znaczenie ma przede wszystkim zmniejszenie w rozporządzeniu z 29 listopada 2012 r. z 40.000 zł do 20.000 zł limitu obrotu realizowanego na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, który pozwala podatnikowi na korzystanie ze zwolnienia podmiotowego z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kas fiskalnych. Nowy limit dotyczy także obrotu osiągniętego przez podatnika w 2012 r., zatem podatnicy, u których kwota obrotu (sprzedaży) zrealizowanego na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych nie przekroczyła w 2012 roku 40.000 zł, lecz przekroczyła 20.000 zł, tracą w 2013 r. prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kas fiskalnych i są obowiązani do rozpoczęcia ewidencjonowania obrotu przy użyciu kas od 1 marca 2013 r. (zob. § 7 ust. 3 w zw. z § 3 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów z 29 listopada 2012 r.). Równocześnie w przypadku podatników rozpoczynających po dniu 31 grudnia 2012 r. dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych przewidziano zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania, jeżeli przewidywany przez podatnika obrót z tego tytułu nie przekroczy, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w danym roku podatkowym, kwoty 20.000 zł. Z dniem 1 stycznia 2013 r. ujednolicono zatem limit zwolnienia z obowiązku ewidencjonowaniu przy zastosowaniu kas rejestrujących dla podatników kontynuujących działalność rozpoczętą w poprzednich latach podatkowych i dla podatników rozpoczynających działalność w danym roku podatkowym (dla obu tych kategorii podatników obowiązuje jednakowy limit obrotu – 20.000 złotych, przy czym dla podatników rozpoczynających działalność w danym roku podatkowym limit ten jest liczony w proporcji do okresu wykonywania sprzedaży w tym roku). Jednakże, na mocy przepisu przejściowego zawartego w § 7 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 29 listopada 2012 r., w przypadku podatników rozpoczynających w 2012 roku dostawy towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, kwotę uprawniającą do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy użyciu kas fiskalnych w 2013 r. stanowi kwota 20.000 zł, bez względu na okres wykonywania tych czynności w 2012 roku. Oznacza to, że dla podatników, którzy rozpoczęli działalność (sprzedaż) na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych w 2012 roku limit obrotu za 2012 rok uprawniający do korzystania ze zwolnienia podmiotowego od obowiązku ewidencjonowania przy użyciu kas fiskalnych w 2013 r. wynosi w każdym przypadku 20.000 zł, bez względu na moment rozpoczęcia działalności w 2012 r. (czyli limit obrotu 20.000 zł w przypadku podatników, którzy rozpoczęli sprzedaż w 2012 roku, nie jest obliczany w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w 2012 roku).

Ograniczeniu, w porównaniu do stanu prawnego obowiązującego do końca 2012 roku, uległ też zakres zwolnień przedmiotowych z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy użyciu kas rejestrujących. Z dniem 1 stycznia 2013 r. zlikwidowano zwolnienie przedmiotowe dla usług świadczonych przez szkoły nauki jazdy (PKWiU 85.53.11). Obecnie podatnik prowadzący działalność w tym zakresie może jednak korzystać ze zwolnienia podmiotowego, o ile wielkość obrotu szkoły nauki jazdy z tytułu sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych nie przekracza ww. limitów kwotowych (20.000 zł). Pułap obrotu (20.000 zł) uprawniający szkołę nauki jazdy do korzystania ze zwolnienia podmiotowego w 2013 roku dotyczy również obrotu osiągniętego za rok 2012. Zatem jeśli wielkość obrotu szkoły nauki jazdy z tytułu sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych nie przekroczyła w 2012 r. kwoty 20.000 zł, to w 2013 roku podatnik świadczący usługi szkoły nauki jazdy korzysta ze zwolnienia podmiotowego od obowiązku ewidencjonowania obrotu przy użyciu kas rejestrujących, dopóki sprzedaż ta w 2013 r. nie przekroczy kwoty 20.000 złotych. Natomiast u podatników prowadzących szkoły nauki jazdy, u których kwota obrotu z tytułu sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych przekroczyła za 2012 rok limit 20.000 zł, mają obowiązek rozpoczęcia ewidencjonowania obrotu przy użyciu kas fiskalnych począwszy od 1 marca 2013 roku.

Poza likwidacją zwolnienia przedmiotowego dla szkół nauki jazdy, w rozporządzeniu z 29 listopada 2012 r. utrzymano dotychczasowy katalog czynności zwolnionych z obowiązku ewidencjonowania (zob. załącznik do tego rozporządzenia), wprowadzając w tych regulacjach niewielkie modyfikacje o charakterze doprecyzowującym. Utrzymano także dotychczasowe rozwiązania przewidujące zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania dla podatników, w przypadku gdy udział obrotu z tytułu czynności zwolnionych z obowiązku ewidencjonowania, wymienionych w części I załącznika do rozporządzenia, w całkowitym obrocie podatnika realizowanym na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jest wyższy niż 80%.

Znaczącą różnicą w regulacji prawnej wprowadzonej od 1 stycznia 2013 r. jest to, że w przypadku podatników korzystających ze zwolnienia, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia (czyli z tzw. zwolnienia podmiotowo-przedmiotowego - uzależnionego od procentowego udziału obrotu z tytułu czynności zwolnionych z obowiązku ewidencjonowania, wymienionych w części I załącznika do rozporządzenia z 29 listopada 2012 r., w całkowitym obrocie realizowanym na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych), którzy na skutek utraty zwolnienia obowiązani byliby do rozpoczęcia ewidencjonowania przy zastosowaniu więcej niż 5000 kas, zwolnienie traci moc po upływie roku (a nie jak poprzednio 2 lat), licząc od końca półrocza danego roku podatkowego, w którym podatnik korzysta z tego zwolnienia, jeżeli w okresie tego półrocza udział procentowy obrotu był równy albo niższy niż 80%.

Ponadto należy zwrócić uwagę na przepisy przejściowe w zakresie stosowania przez podatników zwolnień z obowiązku ewidencjonowania przy użyciu kas rejestrujących, wprowadzone § 7 ww. rozporządzenia, które zostały omówione w dalszej części niniejszego opracowania.

2. Zwolnienia przedmiotowe z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Zwolnienia przedmiotowe z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas fiskalnych polegają na wyłączeniu od obowiązku takiego ewidencjonowania określonych czynności, wskazanych przez Ministra Finansów czynności.

Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia z 29 listopada 2012 r., zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie później jednak niż do dnia 31 grudnia 2014 r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia. Chodzi o następujące czynności objęte zwolnieniem z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących:

Załącznik do rozporządzenia Ministra Finansów z 29 listopada 2012 r.: