strona główna baza prawa podatkowego . . . przeniesienie własności rzeczy lub praw majątkowych jako szczególny sposób wygaśnięcia zobowiązania podatkowegoprzeniesienie własności rzeczy lub praw majątkowych jako szczególny sposób wygaśnięcia zobowiązania podatkowego

Przeniesienie własności rzeczy lub praw majątkowych jako szczególny sposób wygaśnięcia zobowiązania podatkowego

Komentarz zawiera szczegółową analizę instytucji przeniesienia własności rzeczy lub praw majątkowych, która to stanowi szczególny sposób wygaśnięcia zobowiązania podatkowego. Skupiono się przede wszystkim na procedurze postępowania przed organami podatkowymi w tej sprawie. Wyjaśniono też, jak się przedstawia możliwości przeniesienia własności rzeczy lub praw majątkowych w zamian za zaległości innych podmiotów niż podatnik.

Przeniesienie własności rzeczy lub praw majątkowych stanowi szczególny sposób wygaśnięcia zobowiązania podatkowego unormowany w art. 66 OrdPU*. Zaspokojenie wierzyciela podatkowego następuje bowiem świadczeniem w naturze, co stanowi wyjątek od zasady, iż zobowiązania podatkowe są wykonywane w formie pieniężnej.

Procedura postępowania

Wygaśnięcie zobowiązania w przypadku przeniesienia własności następuje w wyniku zawarcia umowy tj. dokonania czynności o charakterze cywilnoprawnym, na mocy której wierzyciel podatkowy nabywa własność rzeczy lub praw majątkowych. „Zawarcie umowy przenoszącej własność rzeczy lub praw majątkowych w zamian za zaległości podatkowe, stanowiące szczególny przypadek wygaśnięcia zobowiązania podatkowego, ma charakter czynności cywilnoprawnej, a nie administracyjnoprawnej, wobec czego nie mają do niej zastosowania przepisy o po­stępowaniu administracyjnym. W szczególności odmowa zawarcia tej umowy przez organ administracji publicznej nie jest czynnością administracyjną o charakterze władczym, a jest jedynie przejawem cywilnoprawnej zasady swobody w zawieraniu umów (sprawa cywilna).

Jednostronnym aktem administracyjnym o charakterze władczym jest wyrażenie zgody przez urząd skarbowy na zawarcie takiej umowy pomiędzy podatnikiem a rejonowym organem rządowej administracji ogólnej (obecnie starostą), którego wydanie powinno nastąpić w trybie przepisów postępowania określonego w ordynacji podatkowej” *.

Przeniesienie własności rzeczy lub praw majątkowych w zamian za zaległości podatkowe następuje jedynie na wniosek podatnika, co wyklucza podjęcie z urzędu działań przez organ administracji. Przepisy nie wymagają, aby wniosek musiał być sporządzony w określonej formie szczególnej, co oznacza, że powinien odpowiadać ogólnym wymogom podań uregulowanym w art. 168 OrdPU*. Treść wniosku powinna zawierać przede wszystkim: wskazanie wysokości zaległości podatkowej i odsetek za zwłokę, z jakiego tytułu powstała zaległość oraz szczegółowe określenie rzeczy lub praw objętych wnioskiem (wraz z ewentualną ich wyceną).

Wniosek o przeniesienie własności powinien zostać skierowany do:

a) właściwego starosty wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej – w przypadku zaległości podatkowych z tytułu podatków stanowiących dochody budżetu państwa (np. podatek od towarów i usług),

b) wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty lub marszałka województwa – w przypadku zaległości podatkowych z tytułu podatków stanowiących dochody budżetów odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego (np. podatek od nieruchomości).

Z uwagi na cywilnoprawny charakter umowy przenoszącej własność, podatnikowi...