strona główna baza prawa podatkowego . . . inne metody unikania podwójnego opodatkowania w sensie prawnymmetoda wyłączenia pełnego jako metoda unikania podwójnego opodatkowania w sensie prawnym

Metoda wyłączenia pełnego jako metoda unikania podwójnego opodatkowania w sensie prawnym

Metoda wyłączenia jest najczęściej stosowną w polskim systemie podatkowym metodą unikania podwójnego opodatkowania. Metoda wyłączenia (zwolnienia) polega na wyłączeniu z podstawy opodatkowania w państwie miejsca zamieszkania lub siedziby podatnika dochodu lub majątku opodatkowanego w państwie źródła. Metoda ta występuje w dwóch odmianach pełnego zwolnienia (wyłączenia) oraz zwolnienia (wyłączenia) z progresją.

Zastosowanie metody wyłączenia polega na nieuwzględnianiu (wyłączeniu) dochodu zagranicznego przy kalkulowaniu podstawy opodatkowania. Metoda wyłączenia pełnego przejawia się tym, że dochody zagraniczne nie są brane pod uwagę dla ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego w kraju rezydencji.

Wyłączenie jest powszechnie stosowaną metodą, aczkolwiek używa się jej tylko do pewnych kategorii dochodów uzyskanych za granicą. Są to dochody, które w państwie rezydencji opodatkowane są na zasadzie wymiaru:

- dochody z wynagrodzenia,

- dochody z działalności gospodarczej,

- dochody z emerytur,

- dochody z majątku nieruchomego.

Stosując zwolnienie pełne – najprostszą metodę unikania podwójnego opodatkowania, państwo rezydencji w całości pomija dochody uzyskane poza swoimi granicami. Dochody z źródeł zagranicznych nie mają wówczas wpływu na sposób opodatkowania, ani na kwotę płaconego podatki w rodzimym państwie. Przejawia się to w szczególności wyłączeniem z podstawy opodatkowania dochodu osiągniętego za granicą i obciążeniem jedynie dochodu osiągniętego w państwie rezydencji. Przykładem istnienia tej metody w polskich przepisach podatkowych jest art. 17 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wolne od podatku są:

„dochody osiągane poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników określonych w art. 3 ust. 1, jeżeli umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, tak stanowi”.

Artykuł 7 ust. 1 Konwencji ustanawia generalną zasadę opodatkowania zysków osianych przez przedsiębiorstwo mające siedzibę na terytorium jednego Umawiającego się Państwa w drugim Umawiającym się Państwie. Stosownie do tego przepisu:

„Zyski przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład. Jeżeli przedsiębiorstwo wykonuje działalność w ten sposób, to zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim Państwie, jednak tylko w takiej mierze, w jakiej mogą być przypisane temu zakładowi”.

Sposób alokacji zysków oraz kosztów do zakładu reguluje odpowiednio ust. 2 i 3 art. 7 Konwencji. W świetle tych przepisów:

Ustęp 2: „Z zastrzeżeniem postanowień ustępu 3, jeżeli przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa wykonuje działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład, to w każdym Umawiającym się Państwie należy przypisać temu zakładowi takie zyski, jakie mógłby on osiągnąć, gdyby wykonywał taką samą lub podobną działalność w takich samych lub podobnych warunkach jako samodzielne przedsiębiorstwo i był całkowicie niezależny w stosunkach z przedsiębiorstwem, którego jest zakładem".

Ust. 3: „Przy ustalaniu zysków zakładu dopuszcza się potrącenie nakładów ponoszonych dla tego zakładu, włącznie z kosztami zarządzania i ogólnymi kosztami administracyjnymi niezależnie od tego, czy powstały w tym Państwie, w którym leży zakład, czy gdzie indziej”.

Definicję pojęcia „zakład” zawiera art. 4a pkt 11 u.p.d.o.p. Zgodnie z literą a) tego artykułu, „zakład” powinien być rozumiany jako „stała placówka, poprzez którą podmiot mający siedzibę lub zarząd na terytorium jednego państwa wykonuje całkowicie lub częściowo działalność na terytorium innego państwa, a w szczególności oddział, przedstawicielstwo, biuro, fabrykę, warsztat alba miejsce wydobywania bogactw naturalnych”.