strona główna aktualności

Sprawa dotyczy zagranicznych podatników VAT z innych krajów członkowskich UE, niezarejestrowanych w Polsce dla celów tego podatku, którzy mogą ubiegać się o zwrot daniny z faktur otrzymanych od polskich sprzedawców. Organy skarbowe mają na zwrot sześć miesięcy od dnia złożenia wniosku przez podatnika. W przytoczonych sprawach włoska i szwajcarska spółka podnosiły, że art. 87 ust. 2 ustawy o VAT nie znajduje zastosowania do zagranicznych podatników. Dotyczy on bowiem wyłącznie sytuacji złożenia przez podatnika podatku VAT wniosku o dokonanie na jego rzecz zwrotu różnicy pomiędzy podatkiem należnym a podatkiem naliczonym.

Skarżące spółki wskazywał, że wniosek o zwrot VAT został złożony przez podatnika podatku od wartości dodanej (a nie podatnika podatku od towarów i usług), a zatem przez inny podmiot niż przewidziany w tym przepisie. Ponadto, dotyczył on wyłącznie zwrotu podatku zawartego w niektórych fakturach polskich sprzedawców, a nie zwrotu różnicy pomiędzy podatkiem należnym a podatkiem naliczonym (w tym przypadku w ogóle nie ma żadnego podatku należnego). A zatem są to zupełnie odrębne regulacje.

Dodatkowo, spółki podniosły że kwestie zwykłego zwrotu różnicy VAT podatnikom krajowym oraz zwrotu podatnikom z innych krajów członkowskich UE są regulowane całkiem odrębnie na poziomie regulacji unijnych. W pierwszym wypadku znajduje zastosowanie dyrektywa 2006/112/WE, w drugim zaś dyrektywa Rady 2008/9/WE.

Co natomiast najważniejsze, różnica w tych regulacjach polega na odmiennych terminach zwrotu podatku. W przypadku zwykłych zwrotów krajowych zasadą jest zwrot w ciągu 60 dni (na szczególny wniosek podatnika w ciągu 25 dni), natomiast w przypadku zwrotu na rzecz podmiotów zagranicznych jest to sześć miesięcy.

We wcześniejszej praktyce organów podatkowych, ewentualne opóźnienia w powyższym zakresie nie miały dla fiskusa żadnych konsekwencji. W szczególności nie miał on obowiązku wypłacenia odsetek za zwłokę. Konsekwencją takiego twierdzenia było regularne kredytowanie się przez Skarb Państwa pieniędzmi uprawnionych do zwrotu podatników, przeciągając postępowania dotyczące zwrotu podatku.

Zmiana nastąpiła dopiero po orzecznictwie sądów (m.in. wyrok WSA w Warszawie z dnia 27 lipca 2010 r., sygn. III SA/Wa 679/10; wyrok NSA z dnia 21 kwietnia 2009 r., sygn. I FSK 96/08), które potwierdziły, że za każdy dzień opóźnienia organy podatkowe powinny zapłacić odsetki za zwłokę, czego efektem były napływające od zagranicznych podatników żądania wypłaty odsetek za opóźnienia w zwrocie VAT.

Organy skarbowe, broniąc swojego stanowiska, zwróciły uwagę, że sądy przyznały zagranicznym podatnikom prawo do odsetek za opóźniony zwrot VAT, ponieważ takie samo uprawnienie przysługuje polskim podatnikom w razie opóźnienia zwrotu podatku na ich rzecz. Fiskus tłumaczył więc, że analogicznie, w razie konieczności przedłużenia postępowania w sprawie zwrotu odsetki nie należą się w pełnej wysokości (jak od zaległości podatkowych), lecz jedynie w 50 % (tj. w wysokości opłaty prolongacyjnej). Dlatego też organy wypłacały odsetki w wysokości 50 %, gdy tylko przed upływem terminu zwrotu wysłały podatnikowi pismo informujące o przedłużeniu postępowania.

WSA w Warszawie, w sprawach spółek włoskiej i szwajcarskiej, uznał jednak, że przewidziany w przepisach sześciomiesięczny termin zwrotu podatku jest terminem wystarczająco długim, natomiast jego przekroczenie, niezależnie od powodów tego przekroczenia, zawsze skutkuje koniecznością wypłacenia podatnikowi odsetek za zwłokę w pełnej wysokości. Sąd potwierdził także, że procedura zwrotu podatku VAT podmiotom zagranicznym jest zupełnie odrębna od procedury regulującej zwrot VAT podatnikom krajowym. Wynika z tego, że nie można przedkładać obniżenia oprocentowania, przewidzianego w niektórych sytuacjach w procedurze zwrotu podatnikom krajowym, nad procedurę zwrotu podmiotom zagranicznym.