strona główna aktualności

Ordynacja podatkowa nakazuje załatwienie spraw w następujących terminach:

- niezwłocznie,

- bez zbędnej zwłoki,

- nie później niż w ciągu miesiąca od dnia wszczęcia postępowania,

- w innych terminach przewidzianych przez ustawę(Ordynację podatkową), do których należy m.in. 2-miesięczny lub 3-miesięczny termin na załatwienie odwołania.

Zgodnie z art. 139 ustawy (Ordynacji podatkowej), załatwienie sprawy wymagającej przeprowadzenia postępowania dowodowego powinno nastąpić bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej – nie później niż w ciągu 2 miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej.

Termin „bez zbędnej zwłoki” dotyczy spraw wymagających przeprowadzenia postępowania dowodowego i odnosi się do stanu zaawansowania postępowania dowodowego w konkretnej sprawie. Jeżeli więc postępowanie dowodowe zostało przeprowadzone poprawnie pod względem procedury, materiał dowodowy został zebrany w całości i jest wyczerpujący, to sprawa nie powinna oczekiwać na rozstrzygnięcie.

Niezwłocznie powinny być zatem załatwiane sprawy, które mogą być rozpatrzone na podstawie dowodów przedstawionych przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania lub na podstawie faktów powszechnie znanych i dowodów znanych z urzędu organowi prowadzącemu postępowanie. 

Bieg terminów załatwienia spraw rozpoczyna się z dniem wszczęcia postępowania podatkowego, natomiast dla organu odwoławczego – z dniem wniesienia odwołania. Z kolei koniec terminu wyznacza chwila wydania decyzji podatkowej w danej instancji.

Załatwienie sprawy w postępowaniu odwoławczym powinno natomiast nastąpić nie później niż w ciągu 2 miesięcy od dnia otrzymania odwołania przez organ odwoławczy. Ponieważ odwołanie składa się za pośrednictwem organu, który wydał decyzję, organ odwoławczy otrzymuje odwołanie od organu I instancji. Ten zaś ma 14 dni na przekazanie sprawy organowi odwoławczemu wraz z aktami sprawy i ustosunkowaniem się do przedstawionych zarzutów. Dla podatnika oznacza to zatem potencjalnie 2,5 miesięczny, a nie 2-miesięczny okres na rozstrzygnięcie organu podatkowego.

Natomiast dla sprawy, w której przeprowadzono rozprawę lub strona złożyła wniosek o przeprowadzenie rozprawy załatwienie sprawy powinno nastąpić nie później niż w ciągu 3 miesięcy. Zgodnie z regulacją art. 200a § 1 ustawy, rozprawa może być przeprowadzona z urzędu, jeżeli zachodzi potrzeba wyjaśnienia istotnych okoliczności stanu faktycznego sprawy przy udziale świadków lub biegłych albo w drodze oględzin lub sprecyzowania argumentacji prawnej prezentowanej przez stronę w toku postępowania. Rozprawa może także zostać przeprowadzona na wniosek strony. Żądanie takie będzie zasługiwać na uwzględnienie, gdy jej przedmiotem będą okoliczności mające znaczenie dla sprawy albo okoliczności te nie są wystarczająco potwierdzone innym dowodem.

Do terminów określonych powyżej nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa podatkowego dla dokonania określonych czynności (np. termin wyznaczony do usunięcia braków podania), okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony (np. strona notorycznie narusza terminy wyznaczone jej przez organ do dokonania czynności) albo z przyczyn niezależnych od organu (np. biegły sporządził opinię z rażącym przekroczeniem zakreślonego mu przez organ terminu).

Należy pamiętać, że terminy te nie mają zastosowania do czynności kontrolnych. Oznacza to, że postępowanie podatkowe poprzedzone czynnościami kontrolnymi może trwać znacznie dłużej, niż przewidują to przepisy art. 139 ustawy, a przepisy prawa nie tworzą tu żadnych ograniczeń oraz, że w postępowaniu jurysdykcyjnym przepisy te mają praktyczne zastosowanie tylko w postępowaniach niewymiarowych oraz w postępowaniach wszczynanych na wniosek podatnika. 

Terminy załatwienia spraw podatkowych mają charakter procesowy, instrukcyjny, są to terminy ustawowe maksymalne, które nie powinny być przekraczane. Ich naruszenie nie powoduje jednak ani przedawnienia orzekania, ani też pozbawienia właściwości organu w konkretnej sprawie. Nie powoduje też wadliwości decyzji wydanej z ich uchybieniem (wyrok WSA z 27 kwietnia 2011 r., sygn. I SA/Łd 1222/10).

Przepisy działu IIa ustawy zatytułowanego „Porozumienia w sprawach ustalania cen transakcyjnych” przewidują inne terminy załatwienia spraw. Przykładowo postępowanie w sprawie porozumienia jednostronnego powinno być zakończone bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w ciągu 6 miesięcy od dnia jego wszczęcia, postępowanie w sprawie porozumienia dwustronnego powinno być zakończone bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w ciągu roku od dnia jego wszczęcia, a postanowienia w sprawie porozumienia wielostronnego powinno być zakończone bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w ciągu 18 miesięcy od dnia jego wszczęcia.

Opracowano na podstawie: pod. red. H.Dzwonkowskiego, Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2013 r.