strona główna aktualności

1. Ograniczenie stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia w transakcjach krajowych

Zmiany dotyczą nabywców towarów i usług od podatników krajowych (tj. posiadających siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski), tj. nabywców:

- towarów wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy o VAT, oraz

- usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych.

Dotychczas nabywcy towarów wymienionych w załączniku  nr 11 do ustawy o VAT byli podatnikami z tytułu dostaw tych towarów, jeżeli spełnione są trzy przesłanki określone w art. 17 ust. 1 pkt 7 lit. a-c ustawy o VAT. Jednym z nich jest aby nabywcą był podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy, czyli podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu VAT, oznacza to, że do rozliczenia VAT jako nabywcy zobowiązani są podatnicy zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, podatnicy zarejestrowani jako podatnicy VAT zwolnieni oraz podatnicy niezarejestrowani.

Z dniem 1 lipca br. warunkiem stosowania art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT będzie natomiast, by nabywcą był podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Z tym dniem przestaną być zobowiązani nabywcy będący podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT zwolnieni oraz podatnicy niezarejestrowani.

Skutkiem wprowadzenia powyższych regulacji będzie zmiana w zakresie fakturowania dostaw towarów wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy o VAT. Dostawy towarów wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy o VAT dokonywane na rzecz podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni nadal będą dokumentowane fakturami bez danych dotyczących stawki oraz kwoty podatku (art. 106e ust. 4 pkt 1 ustawy o VAT) wraz z adnotacją odwrotne obciążenie (art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy). Z kolei dostawy towarów, o których mowa powyżej, dokonywane na rzecz podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT zwolnieni oraz podatników niezarejestrowanych będą dokumentowane zwykłymi fakturami VAT z podatkiem VAT obliczonym według stawki 23%.

Uwaga!
W sytuacji, gdy przed 1 lipca 2015 r. zostanie uiszczona całość lub część zapłaty na poczet dokonanej od tego dnia dostawy towarów, dla której podatnikiem od dnia 1 lipca br. przestał być nabywca zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT  w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2015 r. do dostawy stosuje się przepis art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do końca czerwca 2015 r., co oznacza że podatnikiem pozostanie nabywca. 

2. Katalog towarów objętych procedurą odwrotnego obciążenia

Z dniem 1 lipca br. do załącznika nr 11 do ustawy o VAT dodanych zostanie 13 grup towarów, w tym:

1. arkusze żeberkowe ze stali niestopowej;

2. złoto:

a) o próbie 325 tysięcznych lub większej (wyłącznie złoto nieobrobione plastycznie lub w postaci półproduktu lub w postaci proszku), z wyłączeniem złota inwestycyjnego w rozumieniu art. 121 ustawy o VAT, z zastrzeżeniem poz. 22b,

b) inwestycyjne w rozumieniu art. 121 ustawy o VAT (o ile jego dostawa nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 122 ustawy o VAT),

c) o próbie 325 tysięcznych lub większej, platerowane platyną, nieobrobione inaczej niż do stanu półproduktu (metale nieszlachetne platerowane srebrem oraz metale nieszlachetne, srebro lub złoto, platerowane platyną, nieobrobione inaczej niż do stanu półproduktu);

3. nieobrobione plastycznie:

a) aluminium,

b) cynk,

c) cyna,

d) nikiel;

4. komputery przenośne, w tym tablety, notebooki, laptopy (klasyfikowane w grupowaniu PKWiU obejmującym przenośne maszyny do przetwarzania danych, o masie >= 10 kg, takie jak: laptopy i notebooki; komputery kieszonkowe (np. notesy komputerowe) i podobne);

5. telefony komórkowe, w tym smartfony (telefony dla sieci komórkowych lub dla innych sieci bezprzewodowych);

6. konsole do gier wideo (w rodzaju stosowanych z odbiornikiem telewizyjnym lub samodzielnym ekranem) i pozostałe urządzenia do gier zręcznościowych lub hazardowych z elektronicznym wyświetlaczem (z wyłączeniem części i akcesoriów);

7. części biżuterii i części pozostałych wyrobów jubilerskich ze złota o próbie 325 tysięcznych lub większej, tj. niewykończone lub niekompletne wyroby jubilerskie i wyraźne części biżuterii, w tym pokrywane lub platerowane.

Należy wskazać, że w odniesieniu do grup towarów określonych w ww. pkt 5-7 (poz. 28a-28c załącznika nr 11 do ustawy o VAT), procedura odwrotnego obciążenia będzie miała zastosowanie od 1 lipca 2015 r. jeśli (poza spełnieniem pozostałych warunków)łączna wartość tych towarów w ramach jednolitej gospodarczo transakcji obejmującej te towary, bez kwoty podatku, przekracza kwotę 20 000 zł.

Przy ocenie czy dokonana transakcja ma charakter jednolitej gospodarczo uwzględniać się będzie całokształt występujących w danej sytuacji okoliczności, przy czym za jednolitą gospodarczo transakcję uznawana będzie transakcja:

1) obejmujące umowę, w ramach której występuje jedna lub więcej dostaw towarów wymienionych w poz. 28a-28c załącznika nr 11 do ustawy o VAT, nawet jeśli są one dokonane na podstawie odrębnych zamówień lub wystawianych jest więcej faktur dokumentujących poszczególne dostawy,

2) obejmującą więcej niż jedną umowę, o której mowa w art. 17 ust. 1d ustawy o VAT, jeżeli okoliczności towarzyszące tej transakcji lub warunki, na jakich została ona zrealizowana, odbiegały od okoliczności lub warunków zwykle występujących w obrocie towarami wymienionymi w poz. 28a-28c załącznika nr 11 do ustawy o VAT.

Uwaga!
Obniżenie wartości dostaw realizowanych w ramach jednolitej gospodarczo transakcji – w szczególności w przypadku udzielenia nabywcy po dokonaniu dostawy opustu lub obniżki ceny – pozostawać będzie bez wpływu na określenie podatnika obowiązanego do rozliczenia podatku od transakcji.

Ponadto, z dniem 1 lipca 2015 r. dodane zostaną przepisy wyłączające obowiązek rozliczania podatku przez dostawców komputerów przenośnych, telefonów komórkowych lub konsoli do gier, jeśli nieprawidłowe zastosowanie mechanizmu odwrotnego obciążenia było wynikiem nieuczciwych działań nabywcy. Stanie się tak, gdy łącznie zostaną spełnione trzy warunki:

1) dostawca podjął wszelkie niezbędne środki celem rzetelnego rozliczenia podatku od dostaw komputerów przenośnych, telefonów komórkowych lub konsoli do gier,

2) błędne uznanie, że podatnikiem jest nabywca, nastąpiło wskutek działania nabywcy, o którym to działaniu dokonujący dostawy towarów przy zachowaniu należytej staranności nie wiedział lub nie mógł wiedzieć,

3) zapłata należności z tytułu dostawy towarów nastąpiła z rachunku płatniczego nabywcy, w tym przy użyciu karty płatniczej lub podobnego instrumentu płatniczego, o ile umożliwiają one dokonującemu dostawy towarów identyfikację składającego zlecenie płatnicze.

3. Informacja podsumowująca w obrocie krajowym

Do końca czerwca br. dostawcy towarów i usług objętych procedurą odwrotnego obciążenia nie mają z tego tytułu obowiązku składania informacji podsumowujących. Jednakże z początkiem lipca, wprowadzony zostanie nowy rodzaj informacji podsumowujących –informacje podsumowujące w obrocie krajowym. Informacje te mają składać podatnicy dokonujący dostawy towarów lub świadczący usługi, dla których podatnikiem jest nabywca, w przypadkach o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 7 i 8 ustawy o VAT.

Informacje będą składane miesięcznie lub kwartalnie (począwszy od lipca 2015 r. lub III kwartału 2015 r.). Podatnicy składający miesięczne deklaracje VAT-7 będą składać informacje podsumowujące w obrocie krajowym za miesięczne okresy rozliczeniowe. Z kolei podatnicy składający kwartalne deklaracje VAT-7K/VAT-7D będą składać informacje podsumowujące w obrocie krajowym za kwartalne okresy rozliczeniowe.

Wzór formularza określi Minister Finansów, najprawdopodobniej będzie oznaczony symbolem VAT-27.
Osoby, które narusza przepisy o obowiązku składania informacji podsumowujących w obrocie krajowym będą mogły być pociągnięte do odpowiedzialności karnej skarbowej. Zastosowanie znajdą bowiem przepisy o odpowiedzialności karnej skarbowej za naruszenie przepisów o obowiązku składania informacji podsumowujących dotyczących transakcji wewnątrzwspólnotowych, a więc:

1) osoby, które w składanych informacjach podsumowujących w obrocie krajowym podawać będą nieprawdę lub zatajać będą prawdę, popełniać będą przestępstwo skarbowe podlegające karze grzywny do 240 stawek dziennych (art. 80a § 1 KKS),

2) osoby, które wbrew obowiązkowi nie będą składać w terminie właściwym organom informacji podsumowujących w obrocie krajowym, popełniać będą wykroczenie skarbowe zagrożone karą grzywny (art. 80a § 2 KKS).