strona główna aktualności

Uprawnienia wymienione w powyższym przepisie mają charakter równorzędny od decyzji podatnika zależy, czy skorzysta:

- z prawa żądania zwrotu z urzędu skarbowego powstałej w danym okresie rozliczeniowym nadwyżki podatku naliczonego nad należnym na rachunek bankowy (tzw. zwrot bezpośredni),

- czy z prawa przeniesienia różnicy na następny okres rozliczeniowy dla obniżenia o nią kwoty podatku należnego w następnym okresie rozliczeniowym.

W sytuacji, gdy podatnik ubiega się o zwrot nadwyżki na rachunek bankowy mamy do czynienia ze zwrotem bezpośrednim.

Jak stwierdził Europejski Trybunał Sprawiedliwości w sprawie C-78/00 (orzeczenie z dnia 25 października 2001 r., Commission of the European Communities v. Italian Republic), „zwrot nadwyżki VAT jest fundamentalnym czynnikiem zapewniającym zachowanie zasady neutralności wspólnego systemu VAT. Warunki [zwrotu nadwyżki podatku] nie mogą podważać tej zasady poprzez zmuszenie podatnika do ponoszenia całości lub częściowego ciężaru podatku”.

Termin 60-dniowy

Zasadniczym terminem określonym w art. 87 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług jest termin 60-dniowy, liczony od dnia złożenia rozliczenia przez podatnika. Nie jest przy tym istotne jakiego rodzaju zakupów dokonuje podatnik, czy też jaką stawką opodatkowuje wykonane przez siebie czynności. Termin ten dotyczy również tych podatników, którzy dokonują dostawy towarów lub świadczą usługi poza terytorium kraju i nie dokonują sprzedaży opodatkowanej. W tym przypadku, warunkiem otrzymania zwrotu w terminie 60 dni jest złożenie umotywowanego wniosku.

Termin 25-dniowy

Niekiedy ustawodawca umożliwił otrzymanie zwrotu w terminie wcześniejszym – 25 dni, licząc od dnia złożenia rozliczenia, w przypadku gdy kwoty podatku naliczonego wykazane w deklaracji podatkowej, wynikają z:

1) faktur dokumentujących kwoty należności, które zostały w całości zapłacone, z uwzględnieniem art. 22 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447, z późn. zm.),

2) dokumentów celnych, deklaracji importowej oraz decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34, i zostały przez podatnika zapłacone,

3) importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33a, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, świadczenia usług, dla którego podatnikiem jest ich usługobiorca, lub dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, jeżeli w deklaracji podatkowej została wykazana kwota podatku należnego od tych transakcji.

Zwrot podatku w terminie 25 dni jest dokonywany wyłącznie na wniosek podatnika. Przepis art. 86 ustawy o VAT pozwala podatnikom VAT odliczyć podatek naliczony od zakupu towarów i usług w jednym z trzech okresów rozliczeniowych. Jeśli więc kilka faktur nie zostało opłaconych, to warto je uwzględnić w rozliczeniu za okres następny po to, aby móc w tym okresie rozliczeniowym skorzystać z możliwości otrzymania zwrotu w terminie przyspieszonym. Co prawda skutkuje to zmniejszeniem podatku naliczonego nad należnym, ale może się opłacać właśnie ze względu na skrócenie terminu zwrotu.

Termin 180-dniowy

Warto również zaznaczyć, że fakt, iż podatnik w danym okresie rozliczeniowym nie wykonał czynności opodatkowanych podatkiem VAT nie pozbawia go prawa do otrzymania zwrotu bezpośredniego. W braku jakiejkolwiek sprzedaży w danym okresie, podatnik ma więc prawo żądania zwrotu bezpośredniego podatku naliczonego wykazanego w deklaracji, jednak zwrot ten otrzymać może – w myśl art. 87 ust. 5a ustawy o VAT – w ciągu 180 dni, licząc od dnia złożenia deklaracji.

W przypadku braku czynności opodatkowanych istnieje również możliwość otrzymania zwrotu w krótszym terminie – 60 dni od dnia złożenia deklaracji, pod warunkiem, że podatnik złoży w urzędzie skarbowym stosowny wniosek. Będzie on musiał złożyć wówczas także zabezpieczenie majątkowe w wysokości odpowiadającej kwocie wnioskowanego zwrotu podatku.

Zabezpieczenie majątkowe może być złożone w formie:

1. gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej,

2. poręczenia banku,

3. weksla z poręczeniem wekslowym bank,

4. czeku potwierdzonego przez krajowy bank wystawcy czeku,

5. papierów wartościowych na okaziciela o określonym terminie wykupu wyemitowanych przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski, bankowych papierów wartościowych i listów zastawnych o określonym terminie wykupu, wyemitowanych we własnym imieniu i na własny rachunek przez podmiot mogący być gwarantem lub poręczycielem zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej.

Jeśli wniosek wraz zabezpieczeniem zostanie złożony na 13 dni przed upływem terminu zwrotu, lub później – zwrotu dokonuje się w terminie 14 dni od dnia złożenia tego zabezpieczenia.

Co z podatnikiem, który w deklaracji VAT wykazał nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym do zwrotu bezpośredniego? Otóż może on skorygować deklarację, nawet wówczas, gdy nie otrzymał jeszcze żądanego zwrotu. Pamiętać jednak należy, że w takiej sytuacji termin zwrotu liczony będzie od nowa, czyli od dnia złożenia korekty deklaracji.

Warto również zauważyć, że w sytuacji gdy podatnik złoży deklaracje po terminie do tego przewidzianym i wykaże w tej deklaracji kwotę nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do zwrotu bezpośredniego, zwrot taki otrzyma w określonym terminie (podstawowym, wydłużonym bądź przyspieszonym). Przy czym termin ten będzie liczony od dnia złożenia deklaracji. W przypadku takiego opóźnienia podatnik musi jednak liczyć się z konsekwencjami karnoskarbowymi, bowiem zgodnie z art. 56 § 4 ustawy z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy, podatnik który mimo ujawnienia przedmiotu lub podstawy opodatkowania nie składa w terminie organowi podatkowemu lub płatnikowi deklaracji lub oświadczenia, dopuszcza się wykroczenia skarbowego.